رابطه حکمرانی متعالی مهدوی و حکمرانی مطلوب ولی‌فقیه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادتمام، پژوهشکده مهدویت و آینده‌پژوهی، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، قم، ایران.

10.22081/jm.2024.68239.1086

چکیده

حکمرانی مهدوی، در قالب حکمرانی اسلامی معنا و مفهوم پیدا می‌کند و حکمرانی اسلامی به اقسامی نظیر: حکمرانی نبوی، حکمرانی علوی و حکمرانی مهدوی تقسیم می‌شود. حکمرانی مهدوی، به دو قسم حکمرانی متعالی مهدوی و حکمرانی مطلوب ولی‌فقیه تقسیم می‌شود؛ زیرا تنوع حکمرانی مهدوی براساس اعصار (عصر غیبت و ظهور ) منجر به تنوع در حکمرانی مهدوی به حکمرانی متعالی مهدوی با حاکمیت امام مهدوی# و حکمرانی ولی فقیه با حاکمیت جانشینان امام مهدی# می‌‌شود. هر دو حکمرانی یعنی حکمرانی متعالی مهدوی و حکمرانی مطلوب ولی فقیه دارای خاستگاه واحدی به نام اندیشه مهدویت هستند که براین‌اساس به هر دو لقب حکمرانی مهدوی داده می‌‌شود. این دو حکمرانی علاوه بر اشتراک در خاستگاه (اندیشه مهدویت) دارای رابطه و نسبت دوسویه هستند و در تکامل و تعالی یکدیگر نقش مهمی دارند که لازم و ضروری است با بیان این رابطه و نسبت دو سویه، زمینه تعالی و معرفت‌افزایی نسبت به آنها در میان مردم و جامعه فراهم شود. در این نوشتار جمع‌آوری داده‌ها با روش کیفی و به‌صورت کتابخانه‌ای و اسنادی، و پردازش داده‌ها به‌صورت توصیفی و تحلیلی انجام‌شده است. نتایج این پژوهش دستاوردهایی نظیر: نقش‌آفرینی حکمرانی متعالی مهدوی در قالب سه مؤلفه مشروعیت‌سازی، مقبولیت‌سازی و هدف‌نمائی نسبت به حکمرانی ولی‌فقیه، و نقش‌آفرینی حکمرانی ولی‌فقیه در قالب مؤلفه‌های سه‌گانه تمهیدگری، ترویج‌گری و الگوسازی نسبت به حکمرانی متعالی مهدوی می‌باشد .

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Relationship between the Transcendental Mahdavi Governance and the Ideal Governance of Wilayat Faqih

نویسنده [English]

  • حسین الهی نجاد
Professor, Research Center for Mahdiism and Futurology, Islamic Sciences and Culture Academy, Qom, Iran.
چکیده [English]

Mahdavi governance finds meaning and concept in the form of Islamic governance, and Islamic governance is divided into types such as Prophetic governance, Alavi governance and Mahdavi governance. Mahdavi governance is divided into two types including transcendental Mahdavi governance and ideal Wilayat Faqih governance because the diversity of the Mahdavi governance based on the ages (age of occultation and reappearance of Imam Mahdi) leads to the diversity of the Mahdavi governance to the transcendental Mahdavi governance governed by Imam Mahdi, and the governance of the Wali Faqih governed by the successors of Imam Mahdi. Both governances, i.e. transcendental Mahdavi governance and ideal Wali Fiqh governance, have a single origin called Mahdavi thought, on the basis of which both of them are given the title of Mahdavi governance. In addition to sharing the origin (Mahdiism thought), these two governances have a two-way relationship and play an important role in each other's evolution and excellence. It is necessary and essential to provide the context for excellence and knowledge increase among people and society by expressing this two-way relationship. In this article, data collection has been done with a qualitative method and in the form of library and documents, and data processing has been done in a descriptive and analytical method. The results of this study are achievements such as the role-creation of transcendental Mahdavi governance in the form of three components of legitimization, acceptability, and goal-setting in relation to the Wali Faqih governance, and the role-creation of the Wali Faqih governance in the form of the three components of preparation, promotion, and model-making in relation to the transcendental Mahdavi governance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Transcendental Mahdavi governance
  • the ideal Wali Faqih governance
  • legitimization
  • acceptability
  • preparation
  1.  

    * قرآن ترجمه فولادوند

    1. ابن‌عقده کوفی، احمد بن محمد. (1424ق). فضائل امیر المومنین ع. قم: دلیل ما.
    2. اربلی، علی. (1381ق).کشف الغمه (ج2). تبریز: بنی هاشمی.
    3. اصفهانی، محمدتقی. (1387). مکیال المکارم (چاپ هفتم). قم: مسجد مقدس جمکران.
    4. بروجردی، سیدمحمدحسین. (1362). البدر الزاهر (تقریرات حسینعلی منتظری). قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.
    5. بیاضی، علی بن یونس. (‌‌بی‌تا). الصراط المستقیم (ج2، مصحح: محمد باقر بهبودی الحیدری). بی‌جا: المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة.
    6. جوادی آملی، عبدالله. (1379). ولایت فقیه (چاپ دوم). قم: مرکز نشر اسراء.
    7. حلی، جعفر (محقق حلی). (1408ق). شرایع الاسلام. قم: اسماعیلیان.
    8. حمیری، عبدالله بن جعفر. (1413ق). قرب الاسناد. قم: مؤسسه آل‌البیت ع.
    9. خامنه‌ای، سیدعلی. (1398). ما منتظریم (گرد آورنده: حسن ملائی، چاپ چهارم). قم: بنیاد مهدی موعود عج.
    10. خامنه‌ای، سیدعلی. (1376). اجوبة الاستفتائات (ج61). تهران: مؤسسه فرهنگی ثقلین.
    11. ‌‌خامنه‌ای، سیدعلی. (1378). توضیح المسائل مراجع (ج1). قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین.
    12. خامنه‌ای، سیدعلی. (06/02/1372). بیانات: در دیدار مسئولین سازمان تبلیغات. برگرفته از پایگاه اطلاع‌رسانی مقام معظم رهبری: https//:khi/f/7586
    13. خامنه‌ای، سیدعلی. (06/06/1385). بیانات: در دیدار با رئیس جمهور و اعضای هیئت دولت. برگرفته از پایگاه اطلاع‌رسانی مقام معظم رهبری: https://khl.ink/f/3349
    14. خامنه‌ای، سیدعلی. (22/12/1368). بیانات: در دیدار اقشار مختلف مردم. برگرفته از پایگاه اطلاع‌رسانی مقام معظم رهبری: https://khl.ink/f/2276
    15. خمینی، سیّدروح الله. (1361). صحیفه نور (ج16). تهران: سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی.
    16. خمینی، سیدروح الله. (1421ق) .کتاب البیع (ج2). تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی ره.
    17. صدوق، محمد. (1395ق) کمال‌ الدین (ج2، مصحح: علی‌اکبر غفاری). قم: دار الکتب الاسلامیه.
    18. صدوق، محمد. (1413ق). من لایحضره الفقیه (ج2). قم: جامعه مدرسین.
    19. طبرسی، علی بن حسن. (1385ق). مشکوه الانوار (چاپ دوم). نجف: مکتبه الحیدریه.
    20. طبری آملی صغیر، محمد. (1413ق). دلائل الامامه. قم: بعثت.
    21. طوسی، محمد. (1411ق). الغیبه. قم: دارالمعارف الاسلامیه.
    22. طوسی، محمد. (1414ق). امالی. قم: دارالثقافه.
    23. عاملی جبعی، زین الدین(شهید ثانی). (1413ق). مسالک الافهام (ج1). قم: موسسه المعارف الاسلامیه.
    24. فیض‌کاشانی، محمدمحسن. (1371). نوادر الاخبار. تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
    25. قطب الدین، سعید بن هبة الله راوندی. (1409ق). خرائج و جرائح (ج2). قم: موسسه امام مهدی عج.
    26. قمی، علی بن ابراهیم. (1404ق). تفسیر قمی (چاپ سوم). قم: دارالکتاب.
    27. کرکی، علی (محقق ثانی). (1408ق). جامع المقاصد فی شرح القواعد. قم: مؤسسه آل‌البیت لإحیاء التراث.
    28. لیثی واسطی، علی بن محمد. (1376). عیون الحکم و المواعظ. قم: دارالحدیث.
    29. مجلسی، محمدباقر. (1403ق). بحارالانوار (ج97، چاپ دوم).بیروت: دار احیاء التراث العربی.
    30. مصباح یزدی، محمدتقی. (1391). نظریه سیاسی اسلام (ج1، چاپ ششم). قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره.
    31. مفید، محمد. (1413ق) .الرساله الرابعه فی الغیبه. قم: دارالمفید.
    32. مکارم شیرازی، ناصر. (1386). حکومت جهانی. قم: نسل جوان.
    33. نجفی‌، محمدحسن. (1981م‌). جواهرالکلام (ج15، 16، 21، 22 و 40). بیروت: دار احیاء التراث‌.
    34. نراقی، ملااحمد. ( 1375). عوائدالایام. بیروت: مکتب‌الاعلام الاسلامی.
    35. نعمانی، محمد. (1397ق). غیبت نعمانی.، تهران: نشر صدوق.