نفی علم حجت الهی به قرائت قرآن و قواعد عرب در جریان‌های انحرافی با تأکید بر ادعای احمد اسماعیل بصری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشکده مهدویت

2 دانشگاه تهران

چکیده

یکی از ویژگی‌‌های حجج الهی، دارابودن علم مخصوص به امامت است و متکلمان و محدثان شیعه محدوده‌هایی را برای علم امام× تعریف کرده‌اند. آنچه تمام شیعیان بر آن اتفاق دارند علم امام به حلال و حرام الهی و معارف قرآنی است که از جمله معارف آن، علم به قرائت صحیح قرآن و قواعد ادبیات عرب ذکر شده‌ است. در این میان، مدعیان دروغینی همانند احمد اسماعیل بصری، پس از رسوایی در قرائت ناصحیح قرآن، در نفی ضرورت قرائت صحیح قرآن و مذمت علم به قواعد ادبیات عرب تلاش کرده‌اند و به برخی ازآیات و روایات در این زمینه پرداخته‌اند. این تحقیق با روش آمیزه‌ای تلفیقی و داده‌‌پردازی توصیفی- تحلیلی، با ذکر پیشینه‌ای از این نوع ادعاها، ضمن تبیین ادعای این جریان بدین نتایج رسیده است که نخست علم قرائت قرآن و آگاهی از ادبیات عرب از لوازم ادعای امامت است. دوم آیات مورد ادعای مدعیان دروغین درباره عدم فصاحت حضرت موسی× دلالتی بر اشتباهات این پیامبر در قرائت اشتباه ندارد، بلکه نهایتاً سخن در عدم فصاحت در ابلاغ است. سوم مراد روایات مورد ادعا ـ که دچار ضعف در سند و منابع نقل‌اند ـ افراط در ادبیات عرب و تغییر در قرآن با اجتهادهای بدون دلیل است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Denial of Knowing Divine Hujja through Recitation of the Qur'an and Arabic Grammar in Deviant Currents by Emphasizing the Claim of Ahmad Ismail Basri

نویسندگان [English]

  • mohammad shahbaziyan 1
  • fathollah najarzadegan 2
1 assistant professor
2 fullprofessor
چکیده [English]

One of the features of divine hujjas is having special knowledge about Imamate, and Shiite theologians and narrators have defined areas for Imam's knowledge. What all Shiites agree on is the Imam's knowledge of what is haram and halal by Allah and the teachings of the Qur'an, among which is the knowledge of the correct recitation of the Qur'an and the grammar of Arabic literature. Meanwhile, false claimants such as Ahmad Ismail Basri, after the scandal in the incorrect recitation of the Qur'an, have tried to deny the necessity of correct recitation of the Qur'an and reject the knowledge of grammar of Arabic literature and have examined some verses and hadiths in this regard. This current study with the combined method of descriptive-analytical data processing, by mentioning the background of such claims, while explaining the claim of this current, has reached the conclusion that first, the knowledge of Quran recitation and knowledge of Arabic literature are the requirements of Imamate claim. Second, the verses claimed by the false claimants about the lack of eloquence of Prophet Moses do not indicate the mistakes of this prophet in the incorrect recitation, but rather is the lack of eloquence in communication. Thirdly, the claimed narrations - which are weak in terms of the document and the sources of narrations - refer to the excesses in Arabic literature and the change in the Qur'an with ijtihads without reason.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Science
  • recitation of the Qur'an
  • rules of the Qur'an
  • science of divine hujja
  • deviant currents
  • Ahmad Ismail Basri
  1. * قرآن کریم

    1. ابن‌تیمیه، احمد. (1424ق). مجموع الفتاوی. دارالوفاء.
    2. ابن‌فهد حلی، احمد بن محمد. (1407ق). عدة الداعی. قم: دارالکتب الاسلامیه.
    3. ابن‌منظور، محمد بن مکرم. (1414ق). لسان العرب (چاپ سوم). بیروت: دار صادر.
    4. افنانیان، ابوالقاسم. (بی‌تا). عهد اعلی. برگرفته از سایت: http: //reference.bahai.org
    5. امین، سیدمحسن. (1403ق). اعیان الشیعه. بیروت: دارالتعارف.
    6. آل‌محسن، علی. (1434ق). الرد القاصم (چاپ اول). نجف: مرکز الدراسات التخصصیه للامام المهدی عج.
    7. بصری، احمد اسماعیل. (2010م). الجواب المنیر عبر الاثیر. [بی‌جا]: انتشارات انصار احمد اسماعیل.
    8. بصری، احمد اسماعیل. (2010م). المتشابهات. [بی‌جا]: انتشارات انصار احمد اسماعیل.
    9. تستری، محمدتقی. (1418ق). قاموس الرجال (چاپ سوم). قم: نشر اسلامی.
    10. جمعی از نویسندگان. (1381). امامت‌پژوهی (چاپ اول). مشهد: دانشگاه علوم اسلامی رضوی.
    11. جوادی، عبدالله. (1382). نزاهت قرآن از تحریف. قم: اسراء.
    12. حجامی، حسین. (بی‌تا). به سوی انحراف. قم: پژوهشکده مهدویت و آینده‌پژوهی.
    13. حر عاملی، محمد بن حسن. (1418ق). الفصول المهمه فی أصول الأئمه (تکمله الوسائل) (چاپ اول). قم: مؤسسه معارف اسلامی امام رضا علیه السلام.
    14. حسینی، محمد بن علی. (1418ق). التذکره بمعرفه رجال الکتب العشره. قاهره: مکتبه الخانجی.
    15. حلی، محمد بن ادریس. (1410ق). السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی (چاپ دوم). قم: دفتر انتشارات اسلامی.
    16. راغب اصفهانی، حسین بن محمد. (1412ق). مفردات ألفاظ القرآن. بیروت: دارالشامیه.
    17. سمعانی، عبدالکریم بن محمد. (1382ق). الانساب (چاپ اول). حیدرآباد: مجلس دائرةالمعارف العثمانیه.
    18. شهبازیان، محمد. (1398). ره افسانه (چاپ دوازدهم). قم: مرکز تخصصی مهدویت.
    19. شهبازیان، محمد؛ عزالدین رضانژاد. (1395) واکاوی و تحلیل روایی از علم امام علیه السلام به لغات با رویکرد نقد مدعیان دروغین، فصلنامه علمی پژوهشی انتظار موعود، 16(53)، صص 97-116.
    20. شیرازی، علی محمد. (بی‌تا). بیان عربی. نسخۀ موجود در سایت: https: //b2n.ir/t41680.
    21. شیرازی، علی محمد. (بی‌تا). دلائل سبعه. موجود در سایت: کتابخانه جامع بهایی.
    22. شیرازی، علی محمد. (بی‌تا). بیان فارسی. برگرفته از نسخه‌ای در مرکز تخصصی مهدویت حوزه علمیه قم.
    23. صدوق، محمد بن علی. (1403ق). معانی الاخبار (چاپ اول). قم: دفتر نشر اسلامی.
    24. صدوق، محمد بن علی. (1362). الخصال (چاپ اول). قم: جامعه مدرسین.
    25. صدوق، محمد بن علی. (1395ق). کمال الدین و تمام النعمه (مترجم: علی‌اکبر غفاری، چاپ دوم). تهران: اسلامیه.
    26. صفدی، خلیل بن ایبک. (1401ق). الوافی بالوفیات (چاپ دوم). بیروت: دارالنشر.
    27. طالب‌الحق. (1432ق). دعوه احمد الحسن بین الحق و الباطل. [بی‌جا]، [بی‌نا].
    28. طباطبایی، سیدمحمدحسین. (1417ق). المیزان فی تفسیر القرآن (چاپ پنجم). قم: انتشارات اسلامى‌جامعۀ مدرسین حوزه علمیه قم.
    29. طبرسی، فضل بن حسن. (1372). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. تهران: ناصرخسرو.
    30. طبری، محمد بن جریر. (1412ق). جامع البیان فی تفسیر القرآن. لبنان: دارالمعرفه.
    31. طوسی، محمد بن الحسن. (1390ق). الاستبصار. تهران: اسلامیه.
    32. طوسی، محمد بن الحسن. (1409ق). اختیار معرفه الرجال. مشهد: دانشگاه مشهد.
    33. طوسی، محمد بن الحسن. (1411ق). کتاب الغیبه (چاپ اول). قم: دارالمعارف الاسلامیه.
    34. طوسی، محمد بن الحسن. (1375). الاقتصاد الهادی الی الرشاد (چاپ اول). انتشارات کتابخانه.
    35. طوسی، محمد بن الحسن. (1382). تلخیص الشافی. قم: محبین.
    36. طوسی، محمد بن الحسن. (بی‌تا). التبیان فی تفسیر القرآن. بیروت: دارالاحیاء التراث العربی.
    37. سید مرتضی، علی بن الحسین. (1410ق). الشافی فی الامامه (چاپ دوم). قم: مؤسسه امام صادق علیه السلام.
    38. الغضائری، احمد بن حسین. (1364). الرجال (چاپ دوم). قم: دارالحدیث.
    39. قرشی بنایی، علی‌اکبر. (1412ق). قاموس قرآن (چاپ ششم). تهران: دارالکتب الاسلامیه.
    40. کراجکی، محمد بن علی. (1414ق). کنزالفوائد (چاپ اول). قم: دارالذخائر.
    41. فلاح، سیدمحمد. (بی‌تا). کلام المهدی. نسخۀ موجود در سایت کتابخانه مجلس شورای اسلامی به آدرس: https: //b2n.ir/b71192.
    42. کلینی، محمد بن یعقوب. (1429ق). الکافی. قم: دارالحدیث.
    43. کلینی، محمد بن یعقوب. (1407ق). الکافی (چاپ چهارم) (مترجم: علی‌اکبر غفاری و محمد آخوندی). تهران: دارالکتب الإسلامیه.
    44. مازندرانی، ملا صالح. (1382ق). شرح الکافی. تهران: المکتبه الاسلامیه.
    45. مامقانی، عبدالله. (1431ق). تنقیح المقال فی علم الرجال. قم: آل‌البیت علیهم السلام.
    46. مجلسی، محمدباقر. (1403ق). بحارالانوار (چاپ دوم). بیروت: دار احیاء التراث العربی.
    47. مجلسی، محمدباقر. (1404ق). مرآه العقول. تهران: دارالکتب الاسلامیه.
    48. مشهدی، محمد. (1368). کنز الدقائق. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
    49. مطهری، مرتضی. (1378). مجموعه آثار. تهران: صدرا.
    50. مفید، محمد بن نعمان. (1413ق «الف»). اوائل المقالات. کنگره هزاره شیخ مفید.
    51. مفید، محمد بن محمد بن نعمان. (1413ق «ب»). الفصول المختاره (چاپ اول). قم: کنگره شیخ مفید.
    52. مکارم شیرازی، ناصر. (1421ق). الامثل فی تفسیر القرآن. قم: مدرسه امیرالمؤمنین علیه السلام.
    53. نجاشی، احمد بن علی. (1418ق). رجال (چاپ ششم). قم: نشر اسلامی.
    54. نجفى‏، سیدمحمدباقر. (1383ش). بهائیان (چاپ اول). قم: مشعر.
    55. نعمانی، محمد بن ابراهیم. (1397ق). الغیبه (چاپ اول). تهران: صدوق.
    56. نوری، میرزاحسین. (1417ق). مستدرک الوسائل. قم: مؤسسه آل‌البیت علیهم السلام.
    57. العقیلی، ناظم. (بی‌تا). الرد الاحسن فی الدفاع عن احمد الحسن. [بی‌جا]: انتشارات انصار امام مهدی عج.
    58. ابورغیف، علی. (بی‌تا). الطریق الی الدعوه الیمانیه. نجف اشرف: انتشارات انصار امام مهدی عج.