مبانی انسان‌شناسی انتظار و عوامل زمینه‌ساز آن در اندیشه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای مدظله

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

پژوهشکده باقر العلوم

چکیده

از آن هنگام که پیامبران الهی انسان‌ها را از وجود آینده‌ای درخشان و رسیدن روزی موعود آگاه کردند و نوید آن روز را دادند، انسان‌ها در انتظار و چشم‌به‌راه موعود الهی در چنین روزی بودند و به یک معنا می‌توان گفت انتظار برای فرارسیدن ظهور آن حضرت، امرى فطری و عقلى است. از سویی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای نیز در تبیین نظریه انتظار بر مبانی انسان‌شناسانه‌ای تأکید دارد که بیانگر عمومیت و دوام این نظریه ارزشمند است. در آثار ایشان اهم مبانی انسان‌شناسانه این نظریه که عبارت‌اند از کرامت ذاتی انسان، خلیفه اللهی انسان کامل، واسطه فیض‌بودن امام، سعادت، کمال نهایی و ذومراتب‌بودن انسان پیگیری شده و درنهایت عوامل زمینه‌ساز ظهور از نگاه ایشان به روش توصیفی و تحلیلی در این نوشتار بررسی شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Anthropological Foundations of Waiting for Imam Mahdi and Its Underlying Factors in the Thought of Ayatollah Khamenei

نویسنده [English]

  • mohammahdi goorjian
phd.
چکیده [English]

Ever since the divine prophets let people know about the existence of a bright future and the arrival of the savior and promised that day, people have been waiting for the divine savior on such a day, and in a sense, we can say that waiting for the reappearance of that Imam is an innate and intellectual job. However, Ayatollah Khamenei emphasizes the anthropological foundations in explaining the theory of the waiting, which indicates the generality and durability of this valuable theory. In his works, the most important anthropological foundations of this theory, which include the inherent dignity of man, the divine caliph of the perfect man, the mediator of the Imam's grace, happiness, ultimate perfection, and human dignity have been dealt with, and finally, the underlying factors of reappearance (of Imam Mahdi) from his point of view have been studied in a descriptive and analytical method in this paper.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Anthropological Foundations
  • Waiting for the Savior
  • Khalifatollah
  • Mediator of Grace
  • Innate Dignity
  • Ayatollah Khamenei
  1. * قرآن کریم.

    ** نهج البلاغه.

    1. آگوستین، سنت. (1380). اعترافات (مترجم: سایه میثمی، ویرایش: مصطفی ملکیان). تهران: دفتر پژوهش و نشر سهروردی.
    2. ابن‌سینا. (بی‌تا). الهیات شفا (محقق: ابراهیم بیومی مدکور). [بی‌جا]، [بی‌نا].
    3. ابن‌منظور، جمال‌الدین محمد بن مکرم. (1300ق). لسان العرب. بیروت: دارالفکر.
    4. ادواردز، پل. (1375). فلسفه تاریخ (مجموعه‌مقالات) (مترجم: بهزاد سالکی، چاپ اول). تهران: پژوهشگاه علوم انسانی.
    5. اصفهانی، سیدمحمدتقی. (1382). مکیال المکارم فی فواید الدعاء للقائم (مترجم: مهدی حائری قزوینی). قم: مسجد مقدس جمکران.
    6. جوادی آملی، عبدالله. (1378). تسنیم. قم: نشر اسراء.
    7. جوادی آملی، عبدالله. (1387).امام مهدی عج، موجود موعود (محقق و تنظیم: محمدحسن مخبر). قم: مرکز نشر اسراء.
    8. خامنه‌ای، سیدعلی. (11/12/1369). بیانات در دیدار با اقشار مختلف مردم و میهمانان داخلی و خارجی در سالروز میلاد امام عصـر. برگرفته از: پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، https: //b2n.ir/x14362.
    9. خامنه‌ای، سیدعلی. (30/11/1370). بیانات در دیدار مردم قم. برگرفته از: پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، https: //b2n.ir/167698.
    10. خامنه‌ای، سیدعلی. (25/09/1376). بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم. برگرفته از: پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، https: //b2n.ir/494627.
    11. خامنه‌ای، سیدعلی. (03/09/1378). بیانات در جشن بزرگ منتظران ظهور هم‏زمان با هفته بسیج و روز ولادت حضرت مهدی عج. برگرفته از: پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، https: //b2n.ir/y72859.
    12. خامنه‌ای، سیدعلی. (22/08/1379). بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم در سالروز میلاد خجسته امام زمان عج. برگرفته از: پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، .https: //b2n.ir/648280
    13. خامنه‌ای، سیدعلی. (30/07/1381). بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم به‌مناسبت نیمه‌‌شعبان در مصلای تهران. برگرفته از: پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، https: //b2n.ir/553847.
    14. خامنه‌ای، سیدعلی. (27/05/1387). بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم‌ در روز نیمه شعبان. برگرفته از: پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، https: //b2n.ir/764203.
    15. خامنه‌ای، سیدعلی. (18/04/1390). بیانات در دیدار اساتید و فارغ‌التحصیلان مرکز تخصصی مهدویت. برگرفته از: پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، https: //b2n.ir/754570.
    16. خامنه‌ای، سیدعلی. (19/10/1391). بیانات در دیدار مردم قم. برگرفته از: پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، https: //b2n.ir/q50366.
    17. خامنه‌ای، سیدعلی. (21/03/1393). بیانات در دیدار پژوهشگران و کارکنان‌ مؤسسه «دارالحدیث» و پژوهشگاه «قرآن و حدیث». برگرفته از: پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، https: //b2n.ir/d61608.
    18. خامنه‌ای، سیدعلی. (24/12/1397). بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم در سالروز عید سعید غدیر خم. برگرفته از: پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، https: //b2n.ir/t24311.
    19. خامنه‌ای، سیدعلی. (21/01/1399). سخنرانی تلویزیونی به مناسبت ولادت حضرت امام زمان عج، برگرفته از: پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، https: //b2n.ir/m73460.
    20. خامنه‌ای، سیدعلی. (30/01/1399). سخنرانی نوروزی خطاب به ملت ایران. برگرفته از: پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، https: //b2n.ir/d03723.
    21. دهخدا، علی‌اکبر. (1383). لغت‌نامه دهخدا (زیر نظر: محمد معین). تهران: دانشگاه تهران.
    22. زبیدی، محمد مرتضی. (بی‌تا). تاج العروس من جواهر القاموس. بیروت: دار مکتبه الحیاه.
    23. شاه‌آبادی، محمدعلی. (1386). رشحات البحار؛ (مترجم: زاهد ویسی). تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
    24. شیرازی، صدرالدین. (1981م). الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه. بیروت: دار احیاء التراث.
    25. شیرازی، صدرالدین. (1367). شرح اصول کافی (مترجم و تعلیق: محمد خواجوی، چاپ اول). تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
    26. طباطبایى، سیدمحمدحسین. (1348). شیعه در اسلام. قم: دارالتبلیغ اسلامی.
    27. طباطبایى، سیدمحمدحسین. (1391ق). المیزان فى تفسیر القرآن. بیروت: مؤسسه ‌الاعلمى‌ للمطبوعات.
    28. طریحی، فخرالدین. (1408ق). مجمع البحرین (محقق: سیداحمد حسینی). تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
    29. فراهیدی، عبدالرحمن الخلیل بن احمد. (1363). العین. قم: دارالهجره.
    30. قمی، شیخ عباس. (1344ق). مفاتیح الجنان. «دعای عدیله».
    31. کلینی، محمد بن یعقوب. (1429ق). الکافی. قم: دارالحدیث.
    32. لاهیجی، محمد بن یحیی. (۱۳۷۱). مفاتیح الاعجاز فی شرح گلشن راز. تهران: چاپ محمدرضا برزگر خالقی و عفت کرباسی.
    33. مجلسی، محمدباقر. (1403ق). بحار الانوار. تهران: المکتبه الاسلامیه.
    34. مصباح یزدی، محمدتقی. (1381). خودشناسی برای خودسازی، به سوی خودسازی. قم: مؤسسه‌ آموزشی‌ و پژوهشی‌ اما‌م‌ خمینی ره.

    موسوی خمینی، سیدروح‌الله. (1378). تفسیر سوره حمد. تهران: مؤسسه تظیم و نشر آثار امام خمینی ره.