رویکرد معنوی به انتظار در اندیشه آیت‌الله خامنه‌ایمدظله‌العالی و معنویت‌های نوظهور

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

پژوهشکده مطالعات معنوی

چکیده

معنویت امروزه به حوزۀ مطالعاتی مستقلی اطلاق می‌‌شود که به مسائل مربوط به عالم درون انسان و رابطۀ درونی عموم مردم با خداوند (امر قدسی) می‌‌پردازد. آیت‌‌الله خامنه‌‌ای از اندیشورانی است که معنویت را به معنای اصطلاحی در نظر دارند و آن را در حیات بشری و تحولات آیندۀ جهان مهم ارزیابی می‌‌کنند؛ از این‌رو رویکرد معنوی به انتظار، موضوع این مقاله قرار گرفته است.
تحقیق به روش تحلیل محتوای کیفی انجام شده و قلمرو گردآوری داده‌‌ها، سخنرانی‌‌های رهبر انقلاب دربارۀ انتظار است. روش نمونه‌‌گیری هدفمند و متوالی بوده است؛ به طوری که جست‌‌وجو از کلیدواژه «انتظار» آغاز شد و با مفاهیم پرکاربرد و مرتبط نظیر «عدالت» و «معنویت» ادامه یافت و فرازهایی از سخنان رهبر معظم که بیشترین داده‌‌های معرفتی را دربرداشت، مورد تحلیل قرار گرفت.
یافته‌‌های تحقیق، شامل توصیف معنویت از دیدگاه رهبر انقلاب، تبیین رابطه عدالت و معنویت، رابطه معنویت و انتظار و تعریف و تحلیل مفهومی انتظار به سه مقوله اعتراض، مردم‌‌سالاری دینی و آمادگی است. از منظر رهبر انقلاب رابطه با امام زمان عج یک رابطه قلبی است که نوعی تجربۀ معنوی را رقم می‌زند و یک رابطه شخصی و زنده است که طی آن، فرد با قلب و احساسش حضور امام را درک می‌‌کند. دیدگاه‌‌های رقیب در دو مقوله معنویت متحجرانه و معنویت‌‌های نوظهور دسته‌‌بندی شده‌‌اند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Spiritual Approach to Waiting in Ayatollah Khamenei's Thought and Novel Spiritualities

چکیده [English]

Spirituality today refers to an independent field of study that deals with issues related to the inner world of man and the internal relationship between the general public and God. Ayatollah Khamenei is one of the thinkers who considers spirituality in the literal sense and evaluates it as an important factor in human life and future developments in the world. Hence, the spiritual approach to the waiting is the subject of this paper.
The research was conducted by qualitative content analysis method and the realm of data collection is the speeches of the Supreme Leader of Iranian Revolution about the waiting. The sampling method was purposeful and sequential. So that the search began with the keyword "waiting" and continued with commonly used and related concepts such as "justice" and "spirituality" and the statements from the speeches of the Supreme Leader that contained the most epistemological data were analyzed.
The findings of the study include describing spirituality from the perspective of the Supreme Leader of the Revolution, explaining the relationship between justice and spirituality, the relationship between spirituality and the waiting, and defining and analyzing the concept of the waiting into three categories: protest, religious democracy, and readiness. From the viewpoint of the Supreme Leader of the Revolution, the relationship with Imam al-Zaman (as) is a heart relationship that forms a kind of spiritual experience and is a personal and living relationship during which a person understands the presence of the Imam with his heart and feelings. Rival views are categorized into two categories: old-fashioned spirituality and novel spirituality.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Spirituality
  • the relationship between justice and spirituality
  • the spiritual experience of waiting
  • novel spirituality
  • the Supreme Leader of Iran

مراجع

1. اسپیلکا، برنارد. (1390). روان‌‌شناسی دین بر اساس رویکرد تجربی. محمد دهقانی. تهران: رشد.
2. ایمان، محمدتقی. (1394). روش‌‌شناسی تحقیقات کیفی. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
3. برن، راندا. (1386). راز (مترجم: نفیسه معتکف). تهران: لیوسا.
4. پارگامنت، کنت. (1395). ‌‌درمانی آمیخته با معنویت (مترجم: سیدمحمد حسینی و سجاد مطهری). تهران: آوای نور.
5. پترسون، مایکل. (1377). عقل و اعتقاد دینی (مترجم: احمد نراقی و ابراهیم سلطانی، چاپ دوم). تهران: طرح نو.
6. پراودفوت، وین. (1393). تجربه دینی (مترجم: عباس یزدانی، چاپ سوم). قم: کتاب .
7. خامنه‌‌ای، سیدعلی. (01/01/1369). بیانات در دیدار مسئولان کشوری و لشکری در نخستین روز از سال نو. برگرفته از: دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنه‌‌ای. https://b2n.ir/068037
8. خامنه‌‌ای، سیدعلی. (10/03/1369). پیام به مناسبت اولین سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی;. برگرفته از: دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنه‌‌ای. https://b2n.ir/662829
9. خامنه‌‌ای، سیدعلی. (17/10/1374). بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم. برگرفته از: دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنه‌‌ای. https://b2n.ir/894797
10. خامنه‌‌ای، سیدعلی. (28/10/1377). بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم. برگرفته از: دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنه‌‌ای. https://b2n.ir/129549
11. خامنه‌‌ای، سیدعلی. (15/06/1380). بیانات در دیدار اعضای مجلس خبرگان‌. برگرفته از: دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنه‌‌ای. https://b2n.ir/806810
12. خامنه‌‌ای، سیدعلی. (1381). بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم به مناسبت عید نیمه‌شعبان. برگرفته از: دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنه‌‌ای. https://b2n.ir/553847
13. خامنه‌‌ای، سیدعلی. (27/03/1383). بیانات در دیدار نمایندگان مجلس. برگرفته از: دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنه‌‌ای. https://b2n.ir/507039
14. خامنه‌‌ای، سیدعلی. (29/06/1384). بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم. برگرفته از: دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنه‌‌ای. https://b2n.ir/978958
15. خامنه‌‌ای، سیدعلی. (27/05/1387). بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم‌ در روز نیمه‌ی شعبان. برگرفته از: دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنه‌‌ای.  https://b2n.ir/764203
16. خامنه‌‌ای، سیدعلی. (19/11/1387). بیانات در دیدار فرماندهان و کارکنان نیروی هوائی ارتش برگرفته از: دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنه‌‌ای. https://b2n.ir/292576
17. خامنه‌‌ای، سیدعلی. (01/01/1387). بیانات در اجتماع زائران و مجاوران حرم مطهر رضوی. برگرفته از: دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنه‌‌ای. https://b2n.ir/497205
18. خامنه‌‌ای، سیدعلی. (24/09/1387). بیانات در دیدار اساتید و دانشجویان در دانشگاه علم و صنعت برگرفته از: دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنه‌‌ای. https://b2n.ir/478575
19. خامنه‌‌ای، سیدعلی. (27/07/1389). بیانات در اجتماع بزرگ مردم قم. برگرفته از: دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنه‌‌ای. https://b2n.ir/245978
20. خامنه‌‌ای، سیدعلی. (18/04/1390). بیانات در دیدار اساتید و فارغ‌التحصیلان تخصصی مهدویت. برگرفته از: دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنه‌‌ای. https://b2n.ir/754570
21. خامنه‌‌ای، سیدعلی. (20/07/1391). بیانات در دیدار معلمان و اساتید دانشگاه‌های خراسان شمالی. برگرفته از: دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنه‌‌ای. https://b2n.ir/998520
22. خامنه‌‌ای، سیدعلی. (27/11/1393). بیانات در دیدار اعضای ستادهای «کنگره شهدای امور تربیتی»، «کنگره شهدای دانشجو»برگرفته از: دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنه‌‌ای https://b2n.ir/998918
23. خامنه‌‌ای، سیدعلی. (15/06/1397).بیانات در دیدار اعضای مجلس خبرگان رهبری برگرفته از: دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنه‌‌ای. https://b2n.ir/942366
24. خمینی، روح الله. (1394). چهل حدیث (اربعین حدیث) (چاپ پنجاه‌ونهم. تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی ره.
25. ردفیلد، جیمز. (1376). دهمین مکاشفه (مترجم: ناهید تبریزی). تهران: جانان.
26. شاکری زواردهی، روح الله. (1387). منجی در ادیان. قم: بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعودعج.
27. طاهری، محمد‌‌علی. (1387). انسان از منظری دیگر. تهران: موتیف.
28. طاهری، محمد‌‌علی. (1389). چند مقاله. تهران: تحفه.
29. فرامرز قراملکی، احد. (1387). روش‌‌شناسی مطالعات دینی (چاپ سوم). مشهد: دانشگاه علوم اسلامی رضوی.
30. کلینی، محمد بن یعقوب. (1407ق). اصول کافی. تهران: دارالکتب الاسلامیه.
31.  لی، هنگجی. (1386)، جوآن فالون (مترجم: بی‌نام، چاپ دوم). قم: ابتکار دانش.
32. مطهری، مرتضی. (1385). مجموعه آثار (ج23، چاپ سوم). تهران: صدرا.
33. مظاهری سیف. حمیدرضا. (1394). نقش علم معنویت در تمدن نوین اسلامی. نشریه آیین معنویت. (42)، صص 29-73.
34. نصرتی، شعبان. (1397). معناشناسی قلب در قرآن. قم: دارالحدیث.
35. نلسون، جیمز. ام. (1395). روا‌‌ن‌‌شناسی دین و معنویت (مترجم: مسعود آذربایجانی و امیر قربانی). تهران: انتشارات سمت و پژوهشگاه حوزه و دانشگاه .
36. وریلهون، کلود. (1975م). پیامی که انسان‌های کرات دیگر به من دادند (مترجم: مؤسسه رایلیان). تهران: پارس بوک.
37. LaVey. A. (1969). The Satanic Bible, published by feral House, Washington. 
 
 
جامعه مهدوی
دوره 1، شماره 1(پیاپی1)
فروردین 1399
صفحه 160-186

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 05 دی 1398
  • تاریخ بازنگری: 01 آبان 1399
  • تاریخ پذیرش: 15 بهمن 1398

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار