گفتمان انتظار در ساحت کلام سیاسی آیت الله خامنه ای

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

چکیده

چیستی انتظار در ساحت کلام سیاسی آیت‌‌الله خامنه‌‌ای مهم‌‌ترین پرسش این تحقیق است. در این تحقیق با روش تحلیلی استظهار از متن، به این حقیقت خواهیم رسید که انتظار، نوعی آرزو و امید ناشی از اعتقاد، احساس و حالت، آمادگی،عملو مجاهدت برای رسیدن به وضع مطلوب و اشتیاق انسان برای دسترسی به دنیایی سرشار از عدالت، راستى، صمیمیت، انسانیت، معنویت، فضیلت، اخلاق انسانى صحیح و متعالی در سایه حاکمیت و حکومت الهی است؛ بنابراین انتظار دارای چهار عنصر اساسی است؛ امید به آینده، عدم رضایت از وضع موجود، تلاش برای تحول و اعتقاد به تحقق حتمی ظهور. حقیقت انتظار از سنخ فعل گفتاری و اعتقاد معطوف به عمل می‌‌باشد که دارای سلسله مراتب تشکیکی است. این حقیقت، به دلیل خصلت ساختاری لزوماً و انحصاراً باید در ذیل شئون مدیریتی و اجرائی (نه شأن تکوینی و ملکوتی) امامت که در دوره غیبت حضور ندارند، بازخوانی شود. براین اساس، انتظار از مفاهیم اساسی دوره غیبت است که هم نقش جانشینی امام در دوره حضور را دارد و هم مهم‌‌ترین راهبرد تشیع برای عبور از دنیای پر از ظلم و ستم و رسیدن به دنیای پر از قسط و عدل در عصرظهور است. معطوف‌‌سازی حقیقت انتظار به تحقق حاکمیت و حکومت الهی امام زمان عج سنخ معرفتی آن را در مستوای مسائل کلام سیاسی شیعه قرار داده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Discourse of Waiting for Imam Mahdi (a.s) in the Arena of Ayatollah Khamenei's Political Theology

نویسنده [English]

  • محسن مهاجرنیا
هیئت علمی
چکیده [English]

The most important question of this study is the nature of waiting in the arena of Ayatollah Khamenei's political theology. In this research, with the analytical method of helping from the text, we will reach the fact that the waiting is a kind of desire and hope resulting from belief, feeling and mood, readiness, action and jihad to gain the ideal state, and a human desire to achieve a world full of justice, Truth, intimacy, humanity, spirituality, virtue, correct and transcendental human morality in the shadow of divine rule and government. Therefore, the waiting has four basic factors which are hope for the future, dissatisfaction with the status quo, striving for change and believing in the inevitable realization of reappearance (of Imam Mahdi). The truth of waiting is of the type of verbal action and action-oriented belief, which has a skeptical hierarchy. This fact, due to its structural nature, must necessarily and exclusively be examined under the managerial and executive aspects (not the natural and heavenly status) of the Imamate, which are not present during the era of occultation. In this regard, the waiting is one of the basic concepts of the period of occultation, which has both the role of the Imam's successor in the period of presence and the most important strategy of Shia to pass the world full of oppression and then to reach a world full of justice in the age of reappearance. Connecting the truth of waiting to the realization of divine rule and government of Imam Zaman (a.s) has placed its epistemological type in line with the issues of Shia political theology.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Imamate
  • occultation
  • waiting
  • reappearance
  • political theology
  • Ayatollah Khamenei

مراجع

1. ابن شعبه، حسن بن علی بن حسین. (1376)‌ تحف العقول (مترجم: علی‌اکبر غفاری). تهران: کتاب‌فروشی اسلامیة.
2. خامنه‌ای، سیدعلی. (1365). عنصر مبارزه در زندگانی ائمه. مشهد: کنگره جهانی حضرت رضا7.
3. خامنه‌‌ای، سیدعلی. (22/12/1368). بیانات در دیدار با جمعی از مسؤولان و خانواده‌های معظّم شهدا، در سالروز ولادت امام زمان#. برگرفته از: پایگاه اطلاع‌‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنه‌‌ای. https://b2n.ir/482728
4. خامنه‌‌ای، سیدعلی. (11/12/1369). سخنرانی در دیدار با اقشار مختلف مردم و میهمانان داخلی و خارجی در سالروز میلاد امام عصـر#. برگرفته از: پایگاه اطلاع‌‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنه‌‌ای. https://b2n.ir/953776
5. خامنه‌‌ای، سیدعلی. (30/11/1370). سخنرانی در اجتماع بزرگ مردم قم، در سالروز میلاد حضرت مهدیعج. برگرفته از: پایگاه اطلاع‌‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنه‌‌ای https://b2n.ir/162818
6. خامنه‌‌ای، سیدعلی. (18/11/1371). بیانات در دیدار مهمانان خارجی دهه‏ی فجر و قشرهای مختلف مردم در روز نیمه‌ی شعبان. برگرفته از: پایگاه اطلاع‌‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنه‌‌ای. https://b2n.ir/250198
7. خامنه‌‌ای، سیدعلی. (28/01/1372). پیام به کنگره جهانی هزاره شیخ مفید. برگرفته از: پایگاه اطلاع‌‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنه‌‌ای. https://b2n.ir/343129
8. خامنه‌‌ای، سیدعلی. (17/10/1374). بیانات در جمع اقشار مختلف مردم در روز میلاد پربرکت حضرت ولی عصـرعج. برگرفته از: پایگاه اطلاع‌‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنه‌‌ای. https://b2n.ir/894797
9. خامنه‌‌ای، سیدعلی. (09/08/1375). بیانات مقام معظم رهبرى در دیدار جمعی از دانشجویان و دانش‌آموزان به مناسبت روز مبارزه با استکبار جهانى‏. برگرفته از: پایگاه اطلاع‌‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنه‌‌ای. https://b2n.ir/948039
10. خامنه‌‌ای، سیدعلی. (04/12/1377). بیانات در جلسه‏ی پرسش و پاسخ با مدیران مسئول و سردبیران نشریات دانشجویی. برگرفته از: پایگاه اطلاع‌‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنه‌‌ای. https://b2n.ir/197483
11. خامنه‌‌ای، سیدعلی. (26/01/1379). بیانات رهبر معظّم انقلاب در خطبه‌های نماز جمعه تهران برگرفته از: پایگاه اطلاع‌‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنه‌‌ای. https://b2n.ir/851389
12. خامنه‌‌ای، سیدعلی. (30/07/1381). بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم به مناسبت نیمه‏ی شعبان در مصلّای تهران‏. برگرفته از: پایگاه اطلاع‌‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنه‌‌ای. https://b2n.ir/553847
13. خامنه‌‌ای، سیدعلی. (29/06/1384). بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم به‏مناسبت نیمه‏ی شعبان‏. برگرفته از: پایگاه اطلاع‌‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنه‌‌ای. https://b2n.ir/978958
14. خامنه‌‌ای، سیدعلی. (27/05/1387). دیدار اقشار مختلف مردم در روز نیمه‏ی شعبان. برگرفته از: پایگاه اطلاع‌‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنه‌‌ای. https://b2n.ir/764203
15. خامنه‌‌ای، سیدعلی. (18/04/1390). سخنان رهبری در دیدار با اعضای بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعودعج و مرکز تخصصی مهدویت قم،. برگرفته از: پایگاه اطلاع‌‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنه‌‌ای. https://b2n.ir/754570
16. خامنه‌ای، سیدعلی. (1390). انسان 250 ساله. قم: مؤسسه ایمان جهادی.
17. خامنه‌ای، سیدعلی (1391). ولایت و حکومت. تهران: موسسه جهادی مرکز صهبا.
18. خامنه‌ای، سیدعلی. (1396). دو امام مجاهد. تهران: مؤسسه انقلاب اسلامی.
19. خامنه‌ای، سیدعلی. (بی‌‌تا). پیشواى صادق. تهران: سیدجمال.
20. صدوق، محمد بن بابویه. (1405ق). کمال الدین و تمام النعمة. قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
21. کلینى، محمد بن یعقوب. (1365). اصول کافى (چاپ چهارم). تهران: دارالکتب
الاسلامیة.
22. مجلسی، محمدباقر. (1403ق). بحار الانوار. بیروت: مؤسسة الوفاء.
23. ملایی، حسن. (1397). ما منتظریم (چاپ سوم). قم: بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود عج.
24. مهاجرنیا، محسن. (1381). گفتمان‌‌های سیاسی معطوف به ظهور امام عصرعج در مجموعه چهارمین گفتمان مهدویت. قم: بوستان کتاب.
25. مهاجرنیا، محسن. (1388). فلسفه عدالت در اندیشه سیاسی آیت الله خامنه‌‌ای. فصلنامه قبسات، 14(51(، صص 5-35.
26. مهاجرنیا، محسن. (1394). فلسفه سیاسی آیت‌الله خامنه‌ای. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
27. نعمانی، محمد. (بی‌تا). الغیبة. تهران: مکتبة الصدوق.
جامعه مهدوی
دوره 1، شماره 1(پیاپی1)
فروردین 1399
صفحه 7-31

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 04 دی 1398
  • تاریخ بازنگری: 01 آبان 1399
  • تاریخ پذیرش: 28 دی 1398

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار