ارائۀ الگوی سیستمی توانمندسازی کارگزاران زمینه‌ساز تحقق جامعۀ منتظر مهدوی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه مدیریت، دانشکدۀ علوم انسانی، واحد فیروزکوه، دانشگاه آزاد اسلامی، فیروزکوه، ‏ایران (نویسندۀ مسئول).‏

2 استادیار،گروه مدیریت، دانشکدۀ علوم انسانی، واحد فیروزکوه، دانشگاه آزاد اسلامی، فیروزکوه، ایران.‏

3 استادیار، گروه مدیریت، دانشکدۀ علوم انسانی، واحد فیروزکوه، دانشگاه آزاد اسلامی، فیروزکوه، ایران.‏

10.22081/jm.2025.73178.1129

چکیده

تحقق جامعۀ عدالت‌محور مهدوی مستلزم وجود کارگزارانی است که از سطح وظایف اداری فراتر رفته و به خودآگاهی رسالتی دست یافته باشند. پژوهش حاضر با هدف رفع خلأ میان ادبیات مدیریت و اندیشۀ مهدویت، به ارائه و اعتبارسنجی یک الگوی سیستمی و تمدنی برای توانمندسازی منابع انسانی به‌مثابۀ زمینه‌سازان ظهور می‌پردازد. این تحقیق با رویکرد توسعه‌ای - کاربردی و فلسفۀ اثبات‌گرا، در دو مرحله اجرا شد. در مرحلۀ نخست، با استفاده از روش فراتحلیل نظام‌مند روی ۲۰ پژوهش منتخب، چارچوب مفهومی اولیه استخراج شد. در مرحلۀ دوم، این مدل از طریق یک پیمایش در جامعۀ نخبگانی (شامل ۹۰ نفر از استادان و پژوهشگران حوزۀ مدیریت اسلامی و مهدویت) و با نمونه‌ای متشکل از ۶۹ نفر مورد آزمون تجربی قرار گرفت. داده‌ها با استفاده از مدل‌سازی معادلات ساختاری (SEM) و نرم‌افزار اسمارت4 تحلیل شدند. نتایج نشان داد الگوی پیشنهادی از برازش و روایی بالایی برخوردار است. تحلیل‌ها بیانگر آن است که بُعد روان‌شناختی (شامل معناداری، شایستگی، خودسامانی، خودکارآمدی و تأثیرگذاری)، هستۀ اصلی فرایند توانمندسازی را تشکیل می‌دهد و در مقایسه با عوامل ساختاری، اولویت و نقش پیشران را در تکوین کارگزار تمدن‌ساز ایفا می‌کند. این پژوهش با پیونددادن دانش مدیریت به غایت تمدنی انتظار، نخستین الگوی تجربی و سیستمی توانمندسازی کارگزاران را ارائه می‌دهد که در آن، سرمایه‌گذاری بر رشد درونی انسان، مقدمه‌ای راهبردی برای تحقق حکومت عدل جهانی به شمار می‌آید.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Presenting a Systemic Model for Empowering Agents as Facilitators of the Realization of the Awaiting Mahdavi Society

نویسندگان [English]

  • Mostafa Delarami 1
  • Ali Mehdizadeh Ashrafi 2
  • Mansoureh Moradi Haghighi 3
  • Mehdi Amir Miyan Daragh 3
1 ‎. PhD Candidate, Department of Management, Faculty of Humanities, Fi.C. Firoozkkooh, ‎Islamic Azad University, Firuzkuh, Iran (Corresponding Author).‎
2 Assistant Professor, Department of Management, Faculty of Humanities, Fi.C. ‎Firoozkkooh, Islamic Azad University, Firuzkuh, Iran.
3 Assistant Professor, Department of Management, Faculty of Humanities, Fi.C. ‎Firoozkkooh, Islamic Azad University, Firuzkuh, Iran.
چکیده [English]

The realization of a justice-oriented Mahdavi society requires agents who go beyond mere administrative duties and achieve a mission-driven self-awareness. The present study aims to bridge the gap between management literature and Mahdavi thought by presenting and validating a systemic and civilizational model for empowering human resources as facilitators of the Mahdi’s reappearance. This research, employing a developmental-applied approach and a positivist philosophy, was conducted in two phases. In the first phase, using a systematic meta-analysis of 20 selected studies, an initial conceptual framework was extracted. In the second phase, this model was empirically tested through a survey of the elite community, including 90 professors and researchers in the fields of Islamic management and Mahdavi studies, with a sample of 69 participants. The data were analyzed using Structural Equation Modeling (SEM) and SmartPLS 4 software.
The results indicated that the proposed model demonstrates high fit and validity. Analyses showed that the psychological dimension—which includes meaningfulness, competence, self-organization, self-efficacy, and influence—forms the core of the empowerment process and, compared to structural factors, plays a priority and driving role in the formation of civilization-building agents. This study, by linking management knowledge to the civilizational goal of expectation, presents the first empirical and systemic model for empowering agents, in which investment in human inner growth is considered a strategic prerequisite for realizing a global just governance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Human resource empowerment
  • systemic approach
  • Mahdavi society
  • civilizational model
  • facilitation of the reappearance

مراجع

پورعزت، علی‌اصغر. (۱۳۹۴). مبانی مدیریت دولتی: از نظریه تا عمل. تهران: انتشارات سمت.
جوادی آملی، عبدالله. (۱۳۹۵). جامعه در قرآن. قم: اِسراء.
حسینی، سید. مهدی، و رضوی، محمد رضا (1401). توانمندسازی منابع انسانی: چالش‌ها و راهکارها در سازمان‌های قضایی. مطالعات مدیریت منابع انسانی، ۱۲(۳)، ۴۵-۶۷.
خامنه‌ای، سید علی. (22/05/۱۳۹۱). بیانات در دیدار اساتید دانشگاه‌ها. قابل دسترس در:‏
https://B2n.ir/pm2228
شفیعی سروستانی، ابراهیم. (۱۳۹۲). استراتژی انتظار: کارکردها و راهبردها. تهران: انتشارات موعود عصر#.
صدوق، محمد بن علی. (1380). کمال‌الدین و تمام النعمة (ج۲). قم: مؤسسه النشر الإسلامی.
کلینی، محمد بن یعقوب. (۱۳۶۵). الکافی (ج۲). تهران: دارالکتب الإسلامیة.
مصباح‌یزدی، محمدتقی. (۱۳۹۰). آموزش فلسفه (ج۲). قم: مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی+.
مطهری، مرتضی. (۱۳۸۷). انسان و سرنوشت. تهران: انتشارات صدرا.
مقیمی، سید محمد. (۱۳۹۸). مدیریت اسلامی: رویکردها، نظریه‌ها و مدل‌ها. قم: انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
Aghdasi, S., & Norouzzadeh, R. (2013). Factors Affecting Human Resource Empowerment. Human Resource Management Research, 5(1), pp. 197–222. https://doi.org/20.1001.1.22519041.2013.5.1.9.0
Ahmad, S., & Schroeder, R. G. (2003). The impact of human resource management practices on operational performance: Recognizing country and industry differences. Journal of Operations Management, 21(1), pp. 19–43. https://doi.org/10.1016/S0272-6963(02)00056-6
Amabile, T. M., Conti, R., Coon, H., Lazenby, J., & Herron, M. (1996). Assessing the work environment for creativity. Academy of Management Journal, 39(5), 1154–1184. https://doi.org/10.2307/256995
Arnold, J. A., Arad, S., Rhoades, J. A., & Drasgow, F. (2000). The empowering leadership questionnaire. Journal of Organizational Behavior, 21(3), pp.
249–269.
Center of Attorneys, Official Experts and Family Counselors of Judiciary. (2023). Annual Human Resources Performance Report. Tehran: Judiciary Publications.
Conger, J. A., & Kanungo, R. N. (1988). The empowerment process: Integrating theory and practice. Academy of Management Review, 13(3), pp. 471–482.
Dessler, G. (2020). Human Resource Management (15th ed.). pearson.
Hosseinian, S., & Isaabadi, M. (2017). Strategic Dimensions of Human Resource Empowerment in NAJA. Police Human Resource Management, 5(3), pp. 97–125.
https://psycnet.apa.org/doi/10.1016/j.cedpsych.2020.101860
Liden, R. C., Wayne, S. J., & Sparrowe, R. T. (2000). An examination of the mediating role of psychological empowerment. Journal of Applied Psychology, 85(3), pp. 407‑416.
Menon, S. T. (2001). Employee empowerment: Definition, measurement, and construct validation. Canadian Journal of Behavioural Science, 33(3), pp.
153–161.
Milkovich, G. T,&. Gerhart, B. (1990). Organizational differences in managerial compensation and financial performance. Academy of Management Journal, 33(4), pp. 663–691. https://doi.org/10.2307/256286
Pfeffer, J. (1998). The Human Equation: Building Profits by Putting People First. Boston, MA: Harvard Business School Press.
Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2020). Intrinsic and extrinsic motivation from a self- determination theory perspective: Definitions, theory, practices, and future directions. Contemporary Educational Psychology, )61.(
Saadat, E. (2019). Human Resource Management. Tehran: Samt.
Spreitzer, G. M. (1995). Psychological empowerment in the workplace: Dimensions, measurement, and validation. Academy of Management Journal, 38(5), pp. 1442–1465.
Spreitzer, G. M., Kizilos, M. A., & Nason, S. W. (1997). A dimensional analysis of the relationship between psychological empowerment and performance. Academy of Management Journal, 40(5), pp. 1251–1278.
Thomas, K. W., & Velthouse, B. A. (1990). Cognitive elements of empowerment: An interpretive model of intrinsic task motivation. Academy of Management Review, 15(4), pp. 666–681.
Voegtlin, C., Boehm, S. A., & Bruch, H. (2015). How to Empower Employees: Training as a Tool… , International Journal of Human Resource Management, 26(20), pp. 354–373.
Yukl, G., & Becker, W. S. (2023). Effective Empowerment in Organizations. Organization Science, 34(1), pp. 1–18.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار