بررسی و تحلیل نقش جریان انحرافی منصور هاشمی خراسانی در تقابل با حاکمیت فقیه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای تاریخ اسلام دانشگاه مذاهب اسلامی تهران و عضو گروه نقد فرقه‌های انحرافی مرکز تخصصی مهدویت، قم، ایران (نویسنده مسئول).

2 دانش‌پژوه کارشناسی‌ارشد، گروه فرقه‌‌های انحرافی مرکز تخصصی مهدویت. قم، ایران.

چکیده

جریان منصور هاشمی خراسانی، یکی از جریان‌‌های نوظهور در عرصه مهدویت است که حکومت را از مرتبه‌های انحصاری معصوم می‌‌داند و فرقی میان زمان غیبت و حضور معصوم× قایل نیست؛ بر همین اساس، تمام حکومت‌‌ها، ازجمله حاکمیت فقیه را از مصداق‌های حکومت‌‌های طاغوتی دانسته و به تقابل با آن پرداخته است، که در این پژوهش از مبانی نظری، نقش این جریان در تقابل با حاکمیت فقیه، مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. روش داده‌‌پردازی در این پژوهش توصیفی ـ تحلیلی و گردآوری اطلاعات به روش کتاب‌خانه‌‌ای و بهره‌گیری از فضای اینترنت بوده است. یافته‌‌های به‌دست‌آمده حکایت از آن دارد که این جریان در گستره نظری اعم از عقل و نقل به دو روش اثباتی و سلبی، با نمایش ادله عقلی و نقلی اقدام به تثبیت مشروعیت جریان و نفی حاکمیت از فقیه عمل کرده و به تقابل با حاکمیت فقیه پرداخته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

An Examination and Analysis of the Role of the Deviant Movement of Mansoor Hashemi Khorasani in Opposition to of the Jurist’s Governance

نویسندگان [English]

  • حجت حیدری 1
  • Mehrdad Naderloo 2
1 Master's Student, Mahdism Specialized Center, Department of Deviant Sects, Qom, Iran.
2 PhD in Islamic History of Islamic Denominations, Tehran, and Member of the Department for Critique of Deviant Sects, Mahdism Specialized Center, Qom, Iran (Corresponding Author).
چکیده [English]

The Mansoor Hashemi Khorasani movement is one of the emerging trends in the Mahdism arena that considers governance to be exclusive to the infallible Imams and makes no distinction between the times of the occultation and the presence of the infallible Imams. Accordingly, it views all governments, including the jurist’s governance (Faqih governance), as examples of tyrannical governments and opposes them. In this research, the theoretical foundations and the role of this movement in opposing the rule of the jurisprudent are analyzed. The research methodology is descriptive-analytical, and data collection was carried out through library research and the use of internet resources. The findings indicate that this movement, in both rational and traditional theoretical frameworks, employs both affirmative and negative methods. By presenting rational and narrative arguments, it seeks to establish the legitimacy of its movement while negating the authority of the jurist and opposing his governance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Deviant Movement
  • Governance
  • Jurist
  • Mansoor Hashemi Khorasani
  1. * قرآن کریم

    1. ابن ابی شیبه، ابوبکر. (1409ق). المصنف فی الاحادیث والآثار (ج7). ریاض: مکتبه الرشد.
    2. ابن حماد، نعیم. (1412ق). الفتن (ج1، محقق: سمیر امین الزهیری). قاهره: مکتبه التوحید.
    3. ابن حنبل، احمد. (1421ق). مسند الامام احمدبن حنبل (ج14 و 37، محقق: شعیب الارنووط). بی‌جا: موسسه الرساله.
    4. ابن ماجه، ابوعبدالله محمد بن یزید القزوینی. (1418ق). سنن ابن ماجه(ج2، محقق: عبد الباقی، محمد فواد). بیروت: دار احیا الکتب العربیه.
    5. ابن‌ملقن، سراج‌الدین ابوحفص، عمر بن علی. (1411ق). مختصر تلخیص الذهبی (ج7، محققان: عبدالعزیز آل حمید، سعد بن عبدالله) ریاض: دارالعاصمه.
    6. ابوحنیفه، قاضی نعمان بن محمدالتمیمی المغربی. (بی‌‌تا). شرح الاخبار فی فضائل الائمه الاطهار (ج3). قم: مؤسسه النشر الاسلامی التابعه لجماعه المدرسین.
    7. ابوداود، سلیمان بن الاشعث. (بی‌تا). سنن ابی داود (ج4، محقق: عبد‌الحمید، محمد محیی‌الدین). بیروت: المکتبه العصریه.
    8. اسکندری، مصطفی. (1396). درسنامه جریان‌شناسی احزاب و گروه‌های زاویه‌دار در ایران. تهران: بعثت.
    9. بحرانی، سیدهاشم. (1422ق). غایه المرام وحجة الخصام فی تعیین الإمام من طریق الخاص والعام (ج7 و 8، محقق: عاشور، السیدعلی). بیروت: مؤسسه التاریخ‌العربی.
    10. البزار، ابوبکر ابن عمر. (1988-2009م). مسند البزار المنشور باسم البحر الزخار (ج10، محققان: محفوظ الرحمن زین‌الله، عادل بن سعد و صبری، عبدالخالق). مدینه: مکتبه العلوم والحکم.
    11. بصری، احمد اسماعیل (احمدالحسن). (بی‌تا). ادله جامع دعوت یمانی آل محمد. انتشارات انصار امام مهدی#. بی‌جا: بی‌چا.
    12. بیهقی، احمد بن الحسین. (1408ق). دلائل النبوه و معرفه احوال صاحب الشریعه (ج6، محققان: عبد المعطی قلعجی). بی‌جا: دار الکتب العلمیه، دار الریان للتراث.
    13. جوادی‌آملی، عبدالله. (1368). ولایت فقیه؛ رهبری در اسلام. تهران: مرکز نشر فرهنگی رجاء.
    14. جوادی‌آملی، عبدالله. (1386). منزلت عقل در هندسه دینی (محقق: احمد واعظی). قم: اسراء.
    15. جوادی‌آملی، عبدالله. (1387). ولایت فقیه؛ ولایت، فقاهت و عدالت. قم: اسراء.
    16. حاج‌قلی و همکاران. (1394). فرقه‌های انحرافی (شیخیه، بابیت و بهاییت). قم: مرکز تخصصی مهدویت.
    17. حیدری چراتی، حجت؛ ندرلو، مهرداد. (1400). بررسی و تحلیل جریان منصور هاشمی خراسانی و نقش آن در ایجاد شکاف در همبستگی ملی و وحدت اسلامی. دوفصلنامه علمی ـ ترویجی پژوهشنامه موعود، شماره6، صص 70-93.
    18. حیدری‌چراتی، حجت؛ فلاح‌علی‌آبادی، محمدعلی. (1396). ستیز باآفتاب. قم: مرکز تخصصی مهدویت.
    19. خسروپناه، عبدالحسین. (1401). جریان‌شناسی ضد فرهنگ‌ها. تهران: دفتر نشر معارف.
    20. خمینی، روح‌الله. (1389). صحیفه امام (ج10). تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی&.
    21. خمینی، روح‌الله. (بی‌تا). ولایت فقیه. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی&.
    22. ذهبی، شمس‌الدین محمد. (1382ق). میزان الاعتدال (محقق: البجاوی). بیروت: دارالمعرفه.
    23. ذهبی، شمس‌الدین محمد. (1422ق). سیراعلام النبلاء (ج2 و 4). بیروت: مؤسسة الرساله.
    24. راغب‌اصفهانی، حسین بن محمد. (1375). ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن (مترجم: غلامرضا خسروی حسینی). تهران: انتشارات مرتضوی.
    25. رویانی، ابوبکر محمد بن هارون. (1416ق). مسند الرویانی (ج1، محقق: ایمن علی ابویمانی). قاهره: مؤسسه قرطبه.
    26. شریف رضی، محمد بن حسین. (1414). نهج‌البلاغه (محقق: صبحی صالح). قم: نشر هجرت.
    27. صادقی، مصطفی. (1385). تحلیل تاریخی نشانه‌های ظهور. قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
    28. طبری، محمد بن جریر. (بی‌تا). تاریخ الاُمم و الملوک (تاریخ الطبری) (محقق: محمد ابوالفضل ابراهیم). بیروت: دارالتراث العربی.
    29. طبری‌آملی، محمد بن جریر. (1413ق). دلائل الامامه (محقق: قسم الدراسات الاسلامیه موسسه البعثه). قم: نشر بعثت.
    30. طبسی، نجم‌الدین. (1396). تا ظهور (ج1). قم: بنیاد فرهنگی حضرت مهدی#.
    31. مجلسی، محمدباقر. (1404ق). مرآة العقول فی شرح اخبار ال‌الرسول (ج1، محقق: سیدهاشم رسولی محلاتی). تهران: دار الکتب الإسلامیة.
    32. مجلسی، محمدتقی. (1364). روضه المتقین فی شرح من لایحضره الفقیه (ج6). قم: مؤسسه فرهنگی اسلامی کوشانپور.
    33. محمدی ری‌شهری، محمد و جمعی از پژوهشگران. (1393). دانشنامه امام مهدی#. قم: موسسه علمی فرهنگی دارالحدیث.
    34. محمدی هوشیار، علی. (1398). پرچم‌‌های تاریکی. قم: انتشارات کتاب جمکران.
    35. محمدی هوشیار، علی. (1399). توهم بازگشت. قم: انتشارات اسماعلیان.
    36. مطهری، مرتضی. (1384). مجموعه آثار استاد شهید مطهری (ج1). تهران: صدرا.
    37. معصومی، محمد مسعود. (1385). جستاری در حکومت ولایی؛ نقدی بر حکومت ولایی (محسن کدیور). تهران: معناگرا.
    38. معین، محمد. (1381). فرهنگ معین. تهران: کتاب راه نو.
    39. مفید، محمد بن محمد. (1410ق). المقنعه (محقق: مؤسسه النشر الاسلامی). قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
    40. مفید، محمد بن محمد. (1413ق). الارشاد فی معرفه حجج الله تعالی علی العباد (ج2، محقق: مؤسسه آل البیت^). قم: مؤسسه آل البیت^.
    41. ملاشاهی، فاطمه؛ الهی‌نژاد، حسین و جاودان، محمد. (1401). بررسی ادعاهای منصور هاشمی خراسانی در زمینه‌سازی ظهور. نشریه شیعه‌پژوهی، شماره 23، صص 176-191.
    42. منتظری، حسین‌علی. (1415ق). دراسات فی ولایة الفقیه وفقه الدولة الإسلامیة (ج1). قم: نشر تفکر.
    43. نراقی، احمد بن محمدمهدی. (1417ق). عوائد الایام (ج1). قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
    44. نعمانی، محمد بن ابراهیم. (1397). الغیبة نعمانی (محقق: علی‌‌اکبر غفاری). انتشارات صدوق.
    45. نویسنده مجهول. (1391ق). اخبار الدولة العباسیة (محققان: الدوری، عبدالعزیز و المطلبی، عبدالجبار). بیروت: دارالطلیعه.
    46. هاشمی‌‌خراسانی، منصور. (1395). منهاج الرسول. افغانستان: دفتر حفظ و نشر آثار منصور هاشمی خراسانی.
    47. هاشمی‌‌خراسانی، منصور. (1397). هندسه عدالت. افغانستان: دفتر حفظ و نشر آثار منصور هاشمی خراسانی.
    48. هاشمی‌‌خراسانی، منصور. (1400). بازگشت به اسلام. افغانستان: دفتر حفظ و نشر آثار منصور هاشمی خراسانی.
    49. پایگاه اطّلاع‌رسانی دفتر منصور هاشمی خراسانی، پرسش و پاسخ‌‌ها، شناسه 196؛
      https://www.alkhorasani.com/fa/content/7756
    50. پایگاه اطّلاع‌رسانی دفتر منصور هاشمی خراسانی، پرسش و پاسخ‌‌ها، شناسه 123، سال انتشار: 1394؛ https://www.alkhorasani.com/fa/content/6362/
    51. پایگاه اطّلاع‌رسانی دفتر منصور هاشمی خراسانی، پرسش و پاسخ‌‌ها، بخش نقد و بررسی، شناسه 125، سال 1399؛ https://www.alkhorasani.com/fa/content/13974/
    52. پایگاه اطّلاع‌رسانی دفتر منصور هاشمی خراسانی، پرسش و پاسخ‌‌ها، بخش درس‌‌ها، درس دوازده، بی‌‌تا؛ https://www.alkhorasani.com/fa/content/3759/
    53. پایگاه اطّلاع‌رسانی دفتر منصور هاشمی خراسانی، پرسش و پاسخ‌‌ها، بخش درس‌‌ها، درس 19، بی‌‌تا، https://www.alkhorasani.com/fa/content/4100
    54. رضوی، طاها، بررسی علل خودداری از همراهی با نهضت «بازگشت به اسلام» پس از علم به حقّانیت آن (1)، پایگاه اطّلاع‌رسانی دفتر منصور هاشمی خراسانی، بخش مقاله‌‌ها و نکته‌‌ها، کد 83، سال: 1397. https://www.alkhorasani.com/fa/content/10374

     

دوره 4، شماره3(پیاپی9)
فروردین 1403
صفحه 33-68
  • XML
  • فایل‌های تکمیلی/اضافی
  • 2.pdf
  • تاریخ دریافت: 09 شهریور 1403
  • تاریخ بازنگری: 22 شهریور 1403
  • تاریخ پذیرش: 13 آبان 1403