قدرت متعالی در نظام سیاسی مهدوی در اندیشه آیت‌الله صافی گلپایگانی ره

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار و عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق (ع)

2 پژوهشگر پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق ع. قم، ایران

چکیده

مسئله اساسی سیاست، قدرت است و انتظار ظهور حضرت ولیعصرعج، انتظار عصر قدرت اسلام است. هدف پژوهش حاضر تبیین قدرت متعالی در نظام سیاسی مهدوی با محوریت مهدویت‌پژوه برجسته، مرحوم آیت‌الله صافی گلپایگانی است. در این راستا با استفاده از چارچوب نظری سه ضلعی نظام داخلی، نظام فاعلی و نظام غایی که از ابتکارات یکی از متفکران مسلمان بوده، منابع قدرت به‌عنوان نظام داخلی، کارگزاران قدرت به‌عنوان نظام فاعلی و اهداف قدرت به‌عنوان نظام غایی بررسی شده است. این بحث براساس روش دلالت که در دانش اصول فقه ارائه شده تبیین شده است. آیت‌الله صافی گلپایگانی قدرت را به دو بخش اذنی و ذاتی تقسیم و در پنج دسته طبقه‏بندی می‏کند و قدرت حضرت ولیعصرعج را قدرت اذنی و از خدا می‏داند. یافته تحقیق حکایت از آن دارد که ایشان از بدو تولد تا ظهور حضرت و تشکیل نظام سیاسی مهدوی را با رویکرد به قدرت تحلیل نموده است و نظام سیاسی مهدوی را مظهر تام و تمام اسماء‌الحسنای الهی می‏داند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Transcendent Power in the Mahdavi Political System in the Thought of Ayatollah Safi Golpayegani

نویسندگان [English]

  • reza mohammadzadeh 1
  • Reza Lakzaee 2
1 Associate Professor of Imam Sadegh University. Tehran. Iran
2 Researcher at Imam Sadiq Research Institute of Islamic Sciences. Qom, Iran (Corresponding author).
چکیده [English]

The basic issue of politics is power, and the waiting for the reappearance of Imam Mahdi is the issue that the era of Islamic power is waiting for. The current research aims to explain the transcendent power in the Mahdavi political system, focusing on views of the prominent Mahdavi scholar, the late Ayatollah Safi Golpayegani. In this regard, using the triangular theoretical framework of the internal system, the effective system and the ultimate system, which was one of the initiatives of one of the Muslim thinkers, the sources of power as the internal system, the agents of power as the effective system, and the goals of power as the ultimate system have been examined. This issue has been explained based on the method of implication that is presented in principles of jurisprudence (Usul Fiqh). Ayatollah Safi Golpayegani divides the power into two parts, permissive and inherent, and classifies it into five categories, and considers the power of Hazrat Waliasr (Imam Mahdi) as permissive and from God. The findings of the study suggest that he has analyzed the Mahdavi political system from the birth to the reappearance of Imam Mahdi and as well as formation of the Mahdavi political system with an approach to power, and considers the Mahdavi political system to be the manifestation of all the Divine Names.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mahdiism
  • transcendent power
  • Mahdavi political system
  • Ayatollah Safi Golpayegani
  1. * قرآن کریم.

    * نهج البلاغه.

    1. ابن‌العربی، محمدبن عبدالله. (1408ق/1988م). احکام ‌القرآن. بیروت: دارالجیل.
    2. جوادی آملی، عبدالله. (1384). قرآن در نهج البلاغه. فصلنامه پژوهش‏های فقهی. 1(2)،
      صص 5 - 28 .
    3. اسپکتور، سلین. (1382). قدرت و حاکمیت در تاریخ اندیشه غرب با متن‏هایی از... (مترجم: عباس باقری). تهران: نشر نی.
    4. دهقان، محمدحسن. (زمستان 1400). الگوی قدرت نظامی ج.ا.ایران بر اساس فرهنگ مهدویت. فصلنامه علمی مطالعات بین‌رشته‏ای دانش راهبردی، 11(45)، صص 331-355.
    5. شیخ صدوق، محمد بن علی.‌ (1395ق). کمال الدین و تمام النعمة (مصحح: على‌اکبر غفارى). تهران: اسلامیه‌.‌
    6. صافى، لطف‌الله. (1386). نوید امن و امان (چاپ بیستم). تهران: مرکز تنظیم و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمى صافی الگلپایگانی ره.
    7. صافى، لطف‌الله. (1390). با جوانان‏ (چاپ بیست و سوم). ‏قم: مرکز تنظیم و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمى صافى الگلپایگانی ره‏.
    8. صافى، لطف‌الله.‏ (1392). ولایت تکوینی و ولایت تشریعی. قم: مرکز تنظیم و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمى صافى الگلپایگانی ره‏.
    9. صافى، لطف‌الله. ‏(1393). پاسخ به ده پرسش پیرامون امامت. قم: مرکز تنظیم و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمى صافى الگلپایگانی ره‏.
    10. صافى، لطف‌الله.‏ (1395). امامت و مهدویت، ولایت و امامت خاصه و عامه (ج2). قم: مرکز تنظیم و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمى صافى الگلپایگانی ره‏. ‏
    11. صافى، لطف‌الله.‏ (1397). امامت و مهدویت، ولایت و امامت خاصه و عامه (ج3). قم: مرکز تنظیم و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمى صافى الگلپایگانی ره‏. ‏
    12. صافى، لطف‌الله. (1391ق). سلسله مباحث امامت و مهدویت.‏ قم: دفتر نشر آثار حضرت آیة الله العظمى صافى گلپایگانى ره.‏
    13. صافى، لطف‌الله.‏ (1422ق). منتخب الأثر فی الإمام الثانى عشر ع‏. قم: مکتب آیة‌الله لطف‌الله الصافی الگلپایگانی ره‏.‏
    14. صافى، لطف‌الله. (1428ق). بیان الاصول. قم: مکتب المرجع الدینی آیت‌الله الشیخ لطف‌الله الصافی الگلپایگانی ره، دائرة التوجیه و الإرشاد‌الدینی.
    15. صافى، لطف‌الله.‏ (1433ق الف). راه اصلاح یا امر به معروف و نهى از منکر. قم: مرکز تنظیم و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمى صافى الگلپایگانی ره‏.
    16. صافى، لطف‌الله.‏ (1433ق ب). صبح صادق. قم: مرکز تنظیم و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمى صافى الگلپایگانی ره‏. ‏
    17. صافى، لطف‌الله. (بی‌تا). آرزوى وصال‏. نرم‌افزار مجموعه آثار آیت‌الله صافی گلپایگانی ره. ‏
    18. علی بن خزاز قمی. (1401ق). کفایه الاثر (محقق: سیدعبداللطیف حسینی کوه‌کمری). قم: بیدار.
    19. قمی، شیخ عباس. (۱۴۱۴ق). سفینة البحار و مدینة الحکم و الآثار. قم: الاسوه.
    20. القندوزی الحنفی، سلیمان بن ابراهیم. (1422ق). ینابیع المودة لذوی القربى (محقق: سیدعلی جمال اشرف الحسینی). قم: دارالاسوة للطباعة والنشر المطبعة.
    21. کارگر، رحیم. (1387). آینده جهان، دولت و سیاست در اندیشه مهدویت. قم: مرکز تخصصى مهدویت‌.
    22. لک‏زایی، رضا و ارجینی، حسین. (1398). ایضاح مفهومی قدرت در اندیشه سیاسی امام خمینی ره. دوفصلنامه معرفت سیاسی، 22، صص 93-108.
    23. لوکس، استیون. (1370). قدرت، فر انسانی یا شر شیطانی (مترجم: فرهنگ رجائی). تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
    24. لوکس، استیون. (1375). قدرت، نگرشی رادیکال (مترجم: عماد افروغ). تهران: مؤسسه خدمات فرهنگی رسا.
    25. مجلسی، محمدباقر. (1403ق). بحار الأنوار. بیروت: دارالاحیاء التراث.
    26. نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد. (1407ق). تجرید الاعتقاد (با ملاحظات محمدجواد حسینی جلالی). تهران‌: مکتب الاعلام الاسلامی‌.