موقعیت و جایگاه روحانیت در جامعه منتظر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیات علمی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی از پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

چکیده

روحانیت به‌عنوان بزرگ‌ترین و قوی‌ترین نیروی اجتماعی در جامعه منتظِر، باید نقشی حیاتی ایفا کند؛ چراکه مدعی است در جامعه منتظِر بر پایه علل چهارگانه (فاعلی، صوری، مادی، غایی) می‌‌خواهد با جامعه منتظَر، هم‌سویی و هم‌سنخی داشته باشد؛ ولی در جامعه منتظِر در هریک از علل چهارگانه، نوعی نارسایی، ناسازگاری و حتی بحران‌هایی در مقایسه با جامعه منتظَر مشاهده می‌‌شود. بر این اساس، مسئله عبارت است از: چگونگی مهیاسازی جامعه منتظِر برای جامعه منتظَر. در این میان، علت فاعلی (یعنی روحانیت) از دیگر علت‌‌های چهارگانه حساس‌‌تر است؛ زیرا دیگر «بودن یا نبودنِ روحانیت» یا تلاش آنان برای بقا و ماندن خود، تعریف و معنابخشی نمی‌‌شود؛ بلکه مسئله، بودنی مؤثرتر و کارسازتر برای مهیاسازی و تحقق جامعه منتظَر می‌‌باشد؛ بنابراین، سؤال اصلی چنین است: روحانیت با نقش و پایگاه موجود، کدام استراتژی را به خود اختصاص داده است؟ نویسنده برای دست‌یابی به پاسخ، مقاله را با روش سوات SWOT و با این فرضیه دنبال کرده که روحانیت به جای این‌که در موقعیت SO یا تهاجمی قرار بگیرد، در موقعیت WT یا تدافعی قرار دارد؛ لذا برای تحقق جامعه منتظِر باید با هوشمندی تمام به سوی استراتژی تهاجمی حرکت کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Position and Place of the Clergy in Montazer Community

چکیده [English]

The clergy, as the greatest and strongest social force in the waiting community, must play a vital role. Because the clergy claims that he wants to be in harmony with Montazar community (Imam Mahdi community) in Montazer (the community waiting for Imam Mahdi) community based on four causes (actual, formal, material, ultimate). However, in the montazer community, in each of the four causes, a kind of inadequacy, incompatibility, and even crises can be seen in comparison with the montazar community. In this regard, the question is how to prepare montazer community for montazar community. Among these, the actual cause (i.e., the clergy) is more sensitive than the other four causes, since the "presence or absence of the clergy" or their struggle for survival is no longer defined and given meaning. Rather, the problem is to have a more effective and efficient presence for realization and preparation of montazar community. Therefore, the main question is: what is the strategy of the clergy with its existing role and base? To get the answer, the author carries out the study using the SWOT method and with the hypothesis that the clergy is in the WT or defensive position instead of the SO or offensive position. Therefore, in order for the montazer to be realized, the clergy must move towards offensive strategy with full intelligence.

کلیدواژه‌ها [English]

  • The Clergy
  • the waiting community
  • role
  • base
  • Mahdiism
1. امینی، علیرضا. (1385). ظرفیت‌ها و ظرافت‌های رشد علمی طلاب جوان، خشت اول، (1)، صص 6 ـ 17.
2. ایمانی جاجرمی، حسین. (1386)، مروری بر نظریه نقش در جامعه‌شناسی. رشد آموزش علوم اجتماعی، (34)، صص 28ـ 31.
3. بلخاری، حسن. (1378). تهاجم یا تفاوت فرهنگی. تهران: نشر حسن اقراء.
4. تاجیک، محمدرضا. (1384). مدیریت بحران. بی‌جا: بی‌نا.
5. حویزی، عبدعلی بن جمعه. (1415ق). تفسیر نورالثقلین. قم: اسماعیلیان.
6. خامنه‌ای، سیدعلی. (01/12/1370). در دیدار با جمعی از روحانیون. برگرفته از: پایگاه اطلاع‌‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنه‌ای https://b2n.ir/143148
7. خامنه‌ای، سیدعلی. (1375). حوزه وروحانیت در آئینه رهنمودهای مقام معظم رهبری (ج1و2). تهران: سازمان تبلیغات اسلامی.
8. خامنه‌ای، سیدعلی. (07/09/1376). در دیدار با کارگزاران نظام. برگرفته از: پایگاه اطلاع‌‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنه‌ای https://b2n.ir/555086
9. خامنه‌ای، سیدعلی. (05/06/1380). در دیدار با رئیس جمهور و اعضای هیئت
دولت. برگرفته از: پایگاه اطلاع‌‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنه‌ای https://b2n.ir/270178
10. خامنه‌ای، سیدعلی. (17/02/1384). در دیدار با مردم شهرستان جیرفت. برگرفته از: پایگاه اطلاع‌‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنه‌ای https://b2n.ir/833884
11. خامنه‌ای، سیدعلی. (09/04/1386). در دیدار با اعضای هیئت دولت و مدیران اجرایی کشور. برگرفته از: پایگاه اطلاع‌‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنه‌ای https://b2n.ir/149014
12. خامنه‌ای، سیدعلی. (29/07/1389). در دیدار طلاب، فضلا و اساتید حوزه علمیه
قم. برگرفته از: پایگاه اطلاع‌‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنه‌ای https://b2n.ir/984118
13. خامنه‌ای، سیدعلی. (24/07/1390). در دیدار با دانشجویان کرمانشاه. برگرفته از: پایگاه اطلاع‌‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنه‌ای https://b2n.ir/akermanshah
14. خمینی، روح‌‌الله. (1378). صحیفه امام. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی ره.
15. رحیم‌پور، فروغ‌‌السادات. (1381). تبیان، دفتر چهل و دوم (امامت و انسان کامل از دیدگاه امام خمینی). تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی ره.
16. صافی گلپایگانی، لطف‌‌الله. (1377). منتخب الاثر. قم: مؤسسه السیده المعصومه.
17. کدی، نیکی، آر. (1378). چرا ایران انقلابی بوده است؟. فصلنامه گفتگو، (25)، صص 105ـ 130.
18. مجلسی، محمدباقر. (1403ق). بحارالانوار. بیروت: مؤسسه الوفاء.
19. مطهری، مرتضی. (1361). حماسه حسینی. قم: انتشارات صدرا.
20. مقتدایی، مرتضی. (1387). تحول؛ ضرورت حوزه در دنیای امروز. پیشبرد. قم:دبیرخانه شورای پیشبرد و ارتقاء حوزه، (1)، صص 32ـ 43.
21. کفعمی، ابراهیم. (1418ق) البلد الامین. بیروت: موسسه الاعلمی للمطبوعات.