شناسایی راهبردهای مطلوب نظام جمهوری اسلامی ایران در مدیریت فرهنگ انتظار در اندیشه حضرت آیت‌‌الله خامنه‌‌ای دام ظله

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشگر آزاد

2 دانشیار دانشگاه باقرالعلوم(ع)، قم

چکیده

< p class="a" dir="RTL">جایگاه مهم باورداشت مهدویت در نظام معارف دین مبین اسلام و رابطه مستقیم و دوطرفه آن با انقلاب اسلامی، نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران را بر آن می‌دارد تا در راستای مدیریت فرهنگ انتظار، راهبردهای شایسته‌ای اتخاذ کند. این راهبردها به رشته تدوین درنیامده‌اند؛ اما از رهگذر بررسی منویات رهبر معظم انقلاب اسلامی، ‌حضرت آیت‌الله خامنه‌ای -دام ظله- قابل شناسایی و تحلیل هستند. برای این منظور در پژوهش حاضر، با استفاده از روش تحلیل مضمون، متن اندیشه‌های آن رهبر فرزانه طی سه مرحله، پردازش، ترکیب و تلخیص شده‌‌اند. نتیجه این فرایند، شکل‌گیری هشت مضمون فراگیر شد که در واقع، راهبردهای مورد نظر این پژوهش را تشکیل می‌دهند. راهبردهای شناسایی‌شده، سپس مورد تحلیل‌های مقایسه‌ای قرار گرفتند. این راهبردها به ترتیب اهمیت عبارتند از: تأکید بر ترابط مهدویت و انقلاب اسلامی، ترسیم تصویر امیدبخش، شوق‌آفرین و برانگیزاننده از آرمان مهدویت، تبیین معنای صحیح فرهنگ انتظار و آسیب‌شناسی آن، نهادینه‌سازی فرهنگ انتظار در اقشار خاص و گروه‌های مرجع، تأکید بر فراشیعی، فرادینی و جهانی‌بودن موعودگرایی، بهره‌گیری از فرصت و مزیت اماکن و مناسبت‌های مهدوی، تأکید بر عدالت‌خواهی به‌عنوان ویژگی مهم دولت زمینه‌ساز ظهور و جامعه منتظر و بسط مبانی معرفتی مهدویت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Identifying the Ideal Strategies of the Islamic Republic of Iran in Managing the Culture of the Waiting in the Thought of Ayatollah Khamenei

نویسندگان [English]

  • mohammad qobadi 1
  • qholamreza behrozlac 2
1 Freelance researcher
2 دانشیار دانشگاه باقرالعلوم(ع)، قم
چکیده [English]

< p class="a">The important place of Mahdiism belief in the religious knowledge system of Islam and its direct and bilateral relationship with the Islamic Revolution has made the holy system of the Islamic Republic of Iran adopt appropriate strategies to manage the culture of the waiting. These strategies have not been compiled, but can be identified and analyzed through examining the intentions of the Supreme Leader of the Islamic Revolution, Ayatollah Khamenei. For this purpose, in the present study, using the content analysis method, the text of the wise leader''s thoughts have been processed, combined, and summarized in three stages. The result of this process was the formation of eight comprehensive themes that, in fact, constitute the strategies of this study. The identified strategies were then analyzed comparatively. These strategies, in order of importance are: emphasizing the relationship between Mahdiism and the Islamic Revolution, drawing a hopeful, inspiring and motivating image of the ideal of Mahdiism, explaining the correct meaning of the culture of the waiting and its pathology, institutionalizing the culture of the waiting in certain strata and reference groups, emphasizing meta-Shiism, meta-religion and universalism of Messianism and taking advantage of Mahdiism places and occasions, the emphasis on seeking justice as an important feature of the state that paves the way for the reappearance and the waiting community, and finally developing the epistemological foundations of Mahdiism.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Strategy
  • Mahdiism
  • management of the culture of the waiting
  • Ayatollah Khamenei
  • Islamic Republic of Iran system
  • content analysis
1. افروغ، عماد؛ مسجدجامعی، محمد؛سیدامامی، کاوس؛ محسنیان‌راد، مهدی؛طباطبایی، صادق. (1379). تبادل فرهنگ‌ها، ضرورت‏ها و دورنماها. مطالعات ملی، 2(6)، صص 9ـ 56.
2. اقتداری، علی‌‌محمد. (١٣٨٨). سازمان و مدیریت(چاپ سی‌ونهم). تهران: مولوی.
3. امیری، مجتبی. (1384). تبیین نقش و جایگاه جامع‌‌نگری و تفکر استراتژیک در سازمان.مطالعات دفاعی استراتژیک، (7)، صص23 ـ 24.
4. الوانی، سیدمهدی. (۱۳۸۲). مدیریت عمومی (چاپ نوزدهم). تهران: نی.
5. جیمز براین، کویین؛ مینتزبرگ، هنری؛ رابرت ام، جیمز. (1382). مدیریت راهبردی، فرآیند راهبرد (چاپ سوم). تهران: مؤسسه عالی آموزش و تحقیق مدیریت و برنامه‌‌ریزی.
6. خامنه‌‌ای، سیدعلی. (26/01/۱۳۷۹). بیانات در خطبه‌های نماز جمعه تهران. برگرفته از: پایگاه اطلاع‌‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنه‌‌ای https://b2n.ir/851389
7. خامنه‌‌ای، سیدعلی. (10/09/1389). بیانات در نخستین نشست اندیشه‌های راهبردی. برگرفته از: پایگاه اطلاع‌‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنه‌‌ای https://b2n.ir/759879
8.. خامنه‌‌ای، سیدعلی. (30/11/1370). بیانات در دیدار مردم قم. برگرفته از: پایگاه اطلاع‌‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنه‌‌ای https://b2n.ir/143148
9. خامنه‌‌ای، سیدعلی. (30/07/۱۳۸۱). بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم به مناسبت نیمه شعبان در مصلای تهران. برگرفته از: پایگاه اطلاع‌‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنه‌‌ای https://b2n.ir/553847
10. خامنه‌‌ای، سیدعلی. (04/06/1386). بیانات در دیدار رئیس جمهور و اعضای هیئت دولت. برگرفته از: پایگاه اطلاع‌‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنه‌‌ای https://b2n.ir/549543
11. خامنه‌‌ای، سیدعلی. (27/05/1387). بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم‌ در روز نیمه شعبان. برگرفته از: پایگاه اطلاع‌‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنه‌‌ای https://b2n.ir/764203
12. دیوید، فرد آر. (1392). مدیریت استراتژیک (مترجم: سیدمحمد اعرابی؛ محمد تقی‌زاده مطلق، چاپ بیست و هفتم). تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
13. رضاییان، علی. (۱۳۸۳). اصول مدیریت(چاپ پانزدهم). تهران: سمت.
14. شاین، ادگار. (1383). فرهنگ سازمانی (مترجم: محمدابراهیم محجوب، چاپ اول). تهران: نشر فرا.
15. شفیعی سروستانی، ابراهیم. (1387). معرفت امام زمان و تکلیف منتظران (چاپ سوم). تهران: مؤسسه فرهنگی موعود عصرO.
16. صافی گلپایگانی، لطف‌‌الله. (1393). انتظار عامل مقاومت(چاپ اول). قم: مرکز تنظیم و نشر آثار آیت‌الله العظمی‌صافی گلپایگانی.
17. صدر، سید محمد. (۱۴۰۲ق). تاریخ الغیبه الکبری (چاپ اول). بیروت: دار التعارف.
18. عرفان، امیرمحسن. (1390). تبیین ضرورت‌های رویکرد راهبردی به آموزۀ مهدویت. پژوهش‌‌های مهدوی، 1(3)، صص 3ـ 16.
19. کلاین برگ، اتو. (1376). روانشناسی اجتماعی(مترجم: علی‌‌محمد کاردان، ج1، چاپ سیزدهم). تهران: انتشارات علمی-فرهنگی.
20. مصطفوی، حسن. (1430ق). التحقیق (چاپ سوم). تهران: مرکز نشر آثار العلامه المصطفوی.
21. محسنی، منوچهر. (1380). جامعه‌شناسی عمومی (چاپ هفدهم). تهران: طهوری.
22. مطهری، مرتضی. (1373). قیام و انقلاب مهدی از دیدگاه فلسفه تاریخ (چاپ سیزدهم). تهران: صدرا.
23. ملایی، حسن. (1393). کاوشی مفهوم‌‌شناسانه در سبک زندگی منتظرانه. انتظار موعود، (44)، صص 63ـ 88.
24. مهری، کریم؛ یزدخواستی، بهجت؛ پناهی، محمدحسین. (1393). سیاست‌گذاری قومی مبتنی بر دیدگاه رهبر معظم انقلاب. مطالعات قدرت نرم، 4(10)، صص 75 ـ 98.